Köpeklerde İlk Yardım
Çoğumuz köpek sahipleri olarak, patili dostlarımıza karşı oldukça hassas ve korumacıyız; peki gerçekten tam anlamıyla onları korumak konusunda donanımlı mıyız?
Sağlık şansa bırakılmaması gereken bir konu, özellikle de acil durumlarda. Örneğin patili dostunuz yaralanmıştır ve en yakın veteriner yarım saat uzaklıktadır, ya da tatildesinizdir ve bulunduğunuz yerde bildiğiniz bir veteriner yoktur. Bu gibi durumlarda ilk yardımın önemi çok büyüktür. O yüzden dilerseniz hep beraber köpeklere ilk yardımın temel taşları hakkında biraz bilgi edinelim.
Biz etrafı köpeklerle dolu kocaman bir aileyiz ve zaman zaman aramızda köpeklerimizin sağlıkları konusunda konuştuğumuz oluyor, bu konuşmaların birinde fark ettik ki hepimiz acil bir durumla karşı karşıya kaldığımız zaman ne yapacağımızı bilmiyoruz ve genelde hazırlıksız yakalanıyoruz. Herkesin evinde bir ilk yardım dolabı vardır değil mi? Niye köpeğimiz için de olmasın? Bunun üzerine araştırmaya başladık ve köpek ilk yardımı için evimizde bulundurmamız gereken malzemeleri listeledik. İşte evinizde köpek dostlarımıza ilk yardımda bulunabilmeniz için gerekli olan malzemeler;
PET İLK YARDIM MALZEMELERİ:
Kumaş ağızlık ya da parça kumaş (müdahale sırasında acıdan ısırmasını önlemek için ağzını bağlamakta kullanılabilir FAKAT şu durumlarda KULLANMAYINIZ; boğulma, nefes darlığı problemi, kusma, boğaz ya da boyun problemi)
- Yedek tasma-tavsiye edilen flip gezdirme kayışı modeli
- Oral Şırınga –genelde iğne ucu olmayan boş şırınga olarak tarif edebiliriz. Gerekli olduğunda sıvı oral yoldan alınması gereken ilaç ya da türevlerini kolaylıkla vermek için kullanılır.
- Cımbız ya da pens
- Epsom Tuzu – İngiliz tuzu ya da banyo tuzu olarak da bilinir. Normal tuzdan çok daha acı bir tadı vardır genelde iltihap ilerlemesini önlemek için yaralarda kullanılır.
- Dijital Ateş ölçer
YARA BAKIM MALZEMELERİ:
- El dezenfektanı ve bir çift lateks eldiven
- Antiseptik
- Medikal Yapışkanlı Bant
- Antibiyotikli merhem
- Gazlı Bez parçaları
- Gazlı Bez rulosu
- Yapışkansız bandaj
- Pamuk içerikli bez (yoğun kanamalara karşı yaraya bastırmak için)
- Temiz pamuk içerikli çorap ve tişört
- İlk yardım yapışkanlı bandı
- Tüy makası
- Normal makas
- Koli Bandı
- Kan taşı
- Battaniye
- Havlu
- Köpeğinizin kullandığı mamanın seyahat boyu/ödül mamaları
Bu konuyu araştırırken karşımıza köpeklere ilk yardım konusunda Melanie Monteiro’nun “The Safe Dog Handbook” isimli kitabı çıktı, ilgilenenlere okumalarını tavsiye ederiz, detaylı ilk yardım bilgileri mevcut. Aldığımız ilk yardım listesi de hatta bu kitaptan.
Acil yardımın ilk hamlesi her zaman durumu soğukkanlılıkla teşhis etmektir. Acil bir durumda köpeğinizi önce zapt edin ve solunumunu kontrol edin, kalp ritmini kontrol edin ve durumunu teşhis edin.
Olabilecek acil durumlar;
- Yaralanma
- Şok veya bayılma
- Boğulma
- Böcek sokmaları (Bu konu hakkında ki blog yazımızı buradan okuyabilirsiniz)
- Zehirlenme
Acil durumda köpeğinizin şoka girip girmediğini anlamak için nefes alıp verişine bakabilirsiniz, tepki azlığı varsa, genel bir baygınlık, şuur kaybı ya da nabzı yavaşlamışsa şoka girmiş olabilir. Derin bir şoktaysa ayaklarını gövdesinden yukarı pozisyonda olacak şekilde kaldırın, kalpten yüksekte olmasına dikkat edin ve hiçbir yiyecek ya da su vermeyin hareketlerini kısıtlayın çünkü bilinci yerinde olmadığı için boğulmasına neden olabilir. İlk müdahalenizi yaptıktan hemen sonra bir uzman veterineri arayıp ambulans talep edebilirsiniz, artık çoğu ilimizde evcil hayvan ambulansları da bulunmakta. Hiçbir zaman unutmayın ki acil durumlarda soğukkanlı olmalı ve telaşa kapılıp kendinizi tehlikeye atmamalısınız çünkü, belki de hiçbir zaman olmadığı kadar, patili dostunuzun size o anda ihtiyacı var.
Bir başka ilk yardım gerektiren durum ise trafik kazaları. Araba ya da motor çarpmış bir köpeğe ilk yardım hayati değer taşır. Unutmayın ki trafik kazasına maruz kalan bir köpek travmatik bir köpektir o yüzden sizi ısırmaya çalışabilir bu yüzden korkmayın ve onu sakinleştirmek için montunuzu üstüne koyup ısınmasını ve sakinlemesini bekleyebilirsiniz, sizden böyle ilgi görünce kısa sürede sakinleşecektir. Kanama varsa kanamanın derhal kontrol altına alınması çok önemlidir, temiz bir bezle ya da tişörtle yaraya baskı yaparak kanamayı durdurabilirsiniz ve çok zaman kaybetmeden en yakın veterinere gitmelisiniz.
Sokaklarda karşılaşılan tehlikeler kadar patili dostlarımız evde de bazı tehlikelerle karşılaşabilirler, bunların en bilinenleri boğulma ve zehirlenmedir. Sırasıyla bahsedeceğim. Boğulma iki türlü karşımıza çıkabilir, yiyecek boğulması ya da suda boğulma. Yiyecek boğulmasında aynı insanlarda olduğu gibi hareket ederek yani Heimlich manevrasına benzer hareketle patili dostumuzun karın boşluğuna baskı yaparak yutakta kalan cismi çıkartabilirsiniz. İhtiyaç halinde elinizi patili dostunuzun ağzına sokmaktan çekinmeyin, yardımcı olduğunuzu anlar ve sizi ısırmaz. Bazen sert bir şeyler yerken dillerinin altına veya dişlerinin arasına yiyecek sıkıştırıp öksürük krizine girebiliyorlar. Siz soğukkanlılıkla elinizi ağzına sokun ve onun çıkaramadığı cismi çıkarın. Bir diğer boğulma türüne de havuzda/denizde rastlanabiliyor. Patili dostlarımızın bizden farklı olarak yüzme güdüleri bulunuyor, her köpek nerdeyse doğuştan yüzme bilerek doğuyor fakat eğer çok yüzdülerse yorulup yüzmeyi bırakabiliyorlar. Bu durumda boğulma tehlikesi yaşamaları olası. Köpeğinizi sudan çıkardıktan sonra onu yan yatırarak akciğere kaçan suyu çıkarmaya çalışmak lazım. Gerekli halde ağzını kapatıp burun deliklerine hava üfleyerek nefes almasını sağlayabilirsiniz.
Evdeki en büyük tehlikelerden bir diğeri olan zehirlenme konusunda ise acil olarak veterinerinizle iletişime geçmeniz gerekiyor. Zehirlenmenin neden kaynaklandığını tespit etmek genelde zor olduğu için köpeğinizin zehirlendiğini anladığınız an doktorunuza ulaşmalısınız. Zehirlenme konusunda yapabileceğiniz en önemli şey onun zehirlenmesini önleyecek önlemler almak. Deterjan ve temizleyici ürünlerini ulaşabileceği seviyede tutmamaya özen gösterin, kullanılan ilaçları ulaşamayacağı yerlere saklayın, ecza dolabınız zıplayamayacağı yükseklikte olsun. Tuvaletlerin hijyeni için kalıcı jel ya da tablet kullanıyorsanız klozet kapağını kapalı tutmayı unutmayın – bizim başımıza böyle bir kaza geldi oradan biliyoruz :) En azından patili dostunuzun bir yaramazlık sonucu zehirlenmesini böylece engellemiş olursunuz.
Belirtmekte fayda var ki bizler veteriner değiliz, o yüzden herhangi bir müdahale öncesi MUTLAKA VETERİNERİNİZE DANIŞINIZ. Veterinerinizden ilk yardım konusunda detaylı bilgileri edinebilir, önerdiğimiz “The Safe Dog Handbook” kitabını okuyup konu hakkında daha donanımlı hale gelebilirsiniz. Unutmayın, köpeklerimiz bizim hayatımızın bir parçası ama biz onların hayatıyız...
